Қазақстандағы білім беру-адамгершілік, интеллектуалдық, мәдени, дене дамуы мен кәсіби құзыреттілікті қалыптастыру мақсатында жүзеге асырылатын білім беру мен оқытудың үздіксіз процесі.
Кезеңдер
Тәуелсіз Қазақстандағы білім беру жүйесінің даму мына кезеңдерге бөлінеді:
• (1991-1994 жж.) – Жоғары білім берудің заңнамалық және нормативтік-құқықтық базасын қалыптастыру
• (1995-1998 жж.) – Жоғары білім беру жүйесін жаңғырту, оның мазмұнын жаңарту
• (1999-2000 жж.) – Білім беруді басқару мен қаржыландыруды орталықсыздандыру, академиялық еркіндіктерді кеңейту
• (2001-2007 жж.) – Жоғары және орта білім беру жүйесінің стратегиялық дамуы
• (2005-2018 жж.) — Жоғары білім беру жүйесін нарықтық экономика жағдайына бейімдеудің оңтайлы жолдарын іздеу
Орта білім
Қазақстанда орта білім міндетті болып табылады және оған жалпы орта, бастауыш кәсіптік және орта кәсіптік білім кіреді. Бірінші сыныпқа 6-7 жастан бастап балалар қабылданады. Қазақстанда жалпы орта білім беру 3 кезеңнен тұрады: бастауыш (1-4 сыныптар), негізгі (5-9 сыныптар) және жоғары (10-11 сыныптар). Ерекше дарынды оқушылардың әлеуетін барынша толық дамыту үшін дарынды балаларға арналған мамандандырылған мектептерде жүзеге асырылатын білім беру бағдарламалары әзірленуде.
Қазақстанда кәсіптік бастауыш білім негізгі жалпы білім беру негізінде кәсіптік мектептер мен кәсіптік лицейлерде 2-3 жылда алынады. Орта кәсіптік білім 3-4 жылда колледждер мен мектептерде негізгі жалпы білім беру базасында конкурстық негізде алынады.
Жоғарғы білім
Қазақстанда жоғары білім орта білім негізінде алынады. Жоғары оқу орнына түсу үшін мектеп түлектері ұлттық бірыңғай тестілеу (ҰБТ) немесе кешенді тестілеу (өткен жылдардың түлектері үшін) түрінде қорытынды және түсу емтихандарын тапсырады. Қазақстан азаматтары шетелде оқуға арналған «Болашақ» халықаралық стипендиясын конкурстық негізде алуға құқылы. ЖОО бітіргеннен кейін түлек бакалавр (4 жыл), маман (5 жыл) немесе магистр (6 жыл) дәрежесін алады. Қазақстанда екінші жоғары білім тек қана ақылы негізде жеделдетілген оқу мерзімімен (2-3 жыл) алынады.
Жоғары оқу орнынан кейінгі білім
Қазақстанда жоғары оқу орнынан кейінгі кәсіптік білім алу үшін маман немесе магистр дәрежесі қажет. Ғылыми кадрларды дайындау ЖОО-да аспирантура, ассистентура, адъюнктура және докторантурада жүзеге асырылады. Қазақстан азаматтары шетелде оқуға арналған «Болашақ» халықаралық стипендиясын конкурстық негізде алуға құқылы. Аспирантурада және адъюнктурада оқу мерзімі 3-4 жылдан, ассистентурада 2-3 жылдан, докторантурада 3 жылдан аспайды.
Қазақстанда «Білім туралы» заңға сәйкес тегін орта және кәсіптік бастауыш білім алуға, сондай-ақ егер азамат бірінші рет білім алса, мемлекеттік гранттар бойынша тегін орта кәсіптік, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім алуға конкурстық негізде кепілдік беріледі. Сонымен қатар, мемлекеттік білім беру несиесі конкурстық негізде беріледі. Конкурс ҰБТ немесе кешенді тестілеу нәтижелері бойынша берілген сертификаттар ұпайлары негізінде өткізіледі. Грант алуға «Алтын белгі» белгісінің иегерлері, сондай-ақ халықаралық және республикалық конкурстардың, конкурстар мен олимпиадалардың жүлдегерлері мен жеңімпаздары басым құқыққа ие.
Қазақстанда тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар Қазақстан Республикасының заңнамасында, халықаралық шарттарда, сондай-ақ Қазақстанның білім беру ұйымдарымен жасалған шарттарда белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының азаматтарымен тең дәрежеде білім алу құқығын пайдаланады.